भारतातील दहा प्रमुख नद्या | Rivers in India
1. सिंधू नदी – Rivers In India – Sindhu River information in Marathi
सिंधू नदी तिबेट मधील मानसरोवर तलावामध्ये उगम पावते. चीन, भारत, पाकिस्तान प्रवास करत सिंधू नदी कराची येथे पोहोचते. कराची हे पाकिस्तान मधील एक महत्त्वपूर्ण बंदर आहे. हा सर्व प्रवास 2900 किलोमीटर लांबीचा आहे. सिंधू नदीला पाकिस्तानची जीवनदायनी म्हटले जाते. सतलज ही सिंधू नदीची प्रमुख उपनदी आहे. ही नदी पंजाब आणि हिमाचल प्रदेश मधून वाहत जाते. सिंधू नदीची लांबी 3180/114 किलोमीटर इतकी आहे. याचे क्षेत्रफळ 321,289 चौकिमी आहे.
2.गंगा नदी(भागीरथी) Rivers In India – Ganga River information in Marathi
गंगा नदी हे उत्तराखंड मध्ये गंगोत्री येथे उगम पावते. ऋषिकेश इथे मैदानी प्रदेशामध्ये गंगा नदी प्रवेश करते. गंगा नदीचा प्रवास हा उत्तराखंड, उत्तर प्रदेश, बिहार, झारखंड आणि पश्चिम बंगाल, बांगलादेश मधून वाहत जाते. रामगंगा, घागरा, गंडक आणि कोसी या गंगा नदीच्या प्रमुख उपनद्या आहेत. गंगेची उजव्या तीरावरील प्रमुख उपनदी ही यमुना आहे. सुंदरबनला गंगा नदी बंगालच्या उपसागराला येऊन मिळते. सुंदरबन हा जगातील मोठा त्रिभुज प्रदेश आहे. गंगा नदीची लांबी 2525 किलोमीटर इतकी आहे व क्षेत्रफळ 1.08 दशलक्ष चौ आहे. या नदीचा शेवट बंगालच्या उपसागरामध्ये होतो.
3. ब्रह्मपुत्रा नदी – Rivers In India – Brahmaputra River information in Marathi
ब्रह्मपुत्रा नदी सिंधू नदीप्रमाणे तीन देशांमध्ये प्रवास करते म्हणजेच तिबेट, भारत आणि बांगलादेश. मानसरोवराच्या पूर्वेस तिबेट येथे या नदीचा उगम होतो.ही नदी नामच्या बारवा पर्वताला वळसा घालून भारतामध्ये उगम येते. ब्रह्मपुत्रा नदीला तिबेट मधे त्संगपो नावाने ओळखले जाते. ब्रह्मपुत्रा नदीला बांगलादेशमध्ये गेल्यावर पद्मा नावाने ओळखले जाते.
जेव्हा गंगा नदी भेटते त्यानंतरच्या भागाला मेघना असे म्हटले जाते. ब्रह्मपुत्रा नदीची लांबी 916 किलोमीटर इतकी आहे व क्षेत्रफळ 194413 चौकीमी आहे. या नदीचा शेवट बंगालच्या उपसागरामध्ये होतो.
4. यमुना नदी – Rivers In India – Yamuna River information in Marathi
यमुना नदी ही गंगा नदीची सर्वात मोठी उपनदी आहे. उत्तराखंड मधील बंदर पंच शिखरावर यमुनोत्री हिमनदीतून उगम पावते.नदीला जोडणाऱ्या मुख्य उपनद्यांमध्ये सीन, हिंडल, बेतवा, केन आणि चंबल यांचा समावेश आहे. टन्स यमुनेची सर्वात मोठी उपनदी आहे. यमुना नदी प्रयागराज येथे गंगेला मिळते. नदीचे पाणलोट दिल्ली, हिमाचल प्रदेश ,उत्तर प्रदेश ,हरियाणा ,राजस्थान आणि मध्य प्रदेश या राज्यांमध्ये विस्तारलेली आहे. या नदीच्या काठावर दिल्ली,आगरा,मथुरा व इटावा ही प्रमुख शहरे आहेत. यमुना नदीची लांबी 1376 किलोमीटर इतकी आहे व क्षेत्रफळ 366223 चौकीमी आहे. या नदीचा शेवट बंगालच्या उपसागरामध्ये होतो.
5. नर्मदा नदी Rivers In India – Narmada River information in Marathi
नर्मदा नदी ही मध्य भारतातील एक नदी आहे.ही नदी मध्य प्रदेश राज्यातील अमरकंटक टेकडीच्या शिखरावर उगम पावते.यात उत्तर भारत आणि दक्षिण भारत यांच्यातील पारंपारिक सीमांची रूपरेषा आहे.ही द्वीपकल्प भारतातील प्रमुख नद्यांपैकी एक आहे. केवळ नर्मदा तापी आणि माही नद्या पूर्वेकडून पश्चिमेकडे वाहतात.ही नदी मध्य प्रदेश गुजरात आणि महाराष्ट्र राज्यातून वाहते ते गुजरातच्या भरूच जिल्ह्यातील अरबी समुद्रात वाहते. नर्मदा नदीची लांबी 1312 किलोमीटर आहे तर क्षेत्रफळ 98796 चौकीमी आहे.या नदीचा शेवट बंगालच्या उपसागरामध्ये होतो.
हे ही वाचा – Konich Konach Nast Status In Marathi
6. तापी नदी Rivers In India – Tapi River information in Marathi
तापी नदी ही एक मध्य भारतीय नदी आहे. ही द्वीपकल्प भारतातील सर्वात महत्त्वाच्या नद्यांपैकी एक आहे जी पूर्वेकडून पश्चिमेकडे वाहते. हे दक्षिण मध्य प्रदेश राज्याच्या पूर्व सातपुरा पर्वतरांगांमध्ये उगम पावते. तापी नदीचे खोरे मुख्यता महाराष्ट्र राज्यातील पूर्व आणि उत्तर जिल्ह्यामध्ये आहे. नदी मध्य प्रदेश आणि गुजरातचे काही जिल्हे देखील व्यापते. तापी नदीच्या प्रमुख उपनद्या वाघूर नदी, अनेर नदी ,गिरणा नदी ,पूर्णा नदी, पांजरा नदी आणि बोरी नदी आहेत. तापी नदीची लांबी 724 किमी आहे तर क्षेत्रफळ 65300 चौकीमी आहे. या नदीचा शेवट अरबी समुद्रामध्ये होतो.
7. गोदावरी नदी – Rivers In India – Godavari River information in Marathi
गोदावरी नदी भारतातील दुसऱ्या क्रमांकाची नदी आहे. ज्यामध्ये तपकिरी पाणी आहे.या नदीला बऱ्याचदा दक्षिणगंगा किंवा वृद्ध गंगा असे संबोधले जाते. ही एक हंगामी नदी आहे. ही नदी महाराष्ट्रातील नाशिक जवळील त्रंबकेश्वर येथून उगम पावते. ही दक्षिण मध्य भारतात मध्य प्रदेश ,तेलंगणा ,आंध्र प्रदेश आणि ओरिसा या राज्यांमधून वाहते आणि बंगालच्या उपसागरात वाहते .या नदीच्या काठावर नाशिक, भद्राचलम आणि त्रंबक अशी अनेक तीर्थस्थळे आहेत. त्यांच्या काही उपनद्यांमध्ये प्राणहिता, इंद्रावती नदी, बिंदुसार,सबरी आणि मंजिरा यांचा समावेश आहे. आशियातील सर्वात मोठा रेल्वे कम रस्ता पूल जो कोव्वूर आणि राजमुद्रीला जोडतो तो गोदावरी नदीवर आहे. गोदावरी नदीची लांबी 1465 किलो किमी आहे तर क्षेत्रफळ 312812 चौकीमी आहे. या नदीचा शेवट बंगालच्या उपसागरामध्ये होतो.
8. कृष्णा नदी – Rivers In India – Krishna River information in Marathi
कृष्णा ही भारतातील सर्वात लांब नद्यांपैकी एक आहे. जी महाराष्ट्रातील महाबळेश्वर मधून उगम पावते. ही सांगलीतून वाहते आणि बंगालच्या उपसागरात समुद्राला वाहते.ही नदी महाराष्ट्र, कर्नाटक, तेलंगणा आणि आंध्र प्रदेश या राज्यातून वाहते.तुंगभद्रा नदी ही मुख्य उपनदी आहे जी स्वतः पश्चिम घाटात उगम पावलेल्या तुंगा आणि भद्रा नद्यांनी बनलेली आहे. दूधगंगा नद्या, कोयना, भीमा ,मल्लप्रभा,दिंडी,घटप्रभा, वारणा,येरला आणि मुसी या इतर काही उपनद्या आहेत. कृष्णा नदीची लांबी 1400 किमी आहे तर क्षेत्रफळ 258948 चौकीमी आहे. या नदीचा शेवट बंगालच्या उपसागरामध्ये होतो.
Rivers in Maharashtra महाराष्ट्रातील नद्या, प्रमुख 3 नद्यांसह
9. कावेरी नदी Rivers In India – Kaveri River information in Marathi
कावेरीला दक्षिणगंगा असेही म्हणतात. तिचा उगम पश्चिम घाटात असलेल्या तालकवेरी येथून झाला आहे. कर्नाटकातील कोडागु जिल्ह्यातील हे एक प्रसिद्ध तीर्थक्षेत्र आणि पर्यटन स्थळ आहे.नदीचे मुख्यालय कर्नाटक राज्याच्या पश्चिम घाट रांगेमध्ये आहे आणि कर्नाटकातून तामिळनाडू मार्गे आहे. नदीला अर्कावती, शिमशा, हेमावती,कपिला, होन्नूहोले,अमरावती, लक्ष्मण कबीनी, लोकापावनी,भवानी, नोय्याल आणि तीर्थ नावाच्या अनेक उपनद्या आहेत. कावेरी नदीची लांबी 765 किमी आहे तर क्षेत्रफळ 81155 चौकीमी आहे.या नदीचा शेवट बंगालच्या उपसागरामध्ये होतो.
10. महानदी नदी Rivers In India – Mahanadi River information in Marathi
महानदी मध्य भारताच्या सातपुरा पर्वतरांगांपासून उगम पावते ती पूर्व भारतातील एक नदी आहे. ही बंगालच्या उपसागराला पूर्वेला वाहते. महाराष्ट्र, छत्तीसगड, झारखंड आणि ओरिसा या राज्यातील नदी वाहते. सर्वात मोठे धरण, हिराकुड धरण नदीवर बांधले गेलेले आहे. या नदीची लांबी 858 किमी आहे तर क्षेत्रफळ 141600 चौकीमी आहे.या नदीचा शेवट बंगालच्या उपसागरामध्ये होतो.
काँग्रेसची अधिवेशने व अध्यक्ष | Congress Adhiveshan list
